De Heldense Bossen en de Kesselse Bergen

In de gemeente Peel en Maas vinden we in de driehoek Helden, Baarlo en Kessel een 500 ha groot bosgebied.

De ondergrond is zand. Dit is tijdens de laatste ijstijd, 20.000 jaar geleden, toen er weinig begroeiing was aangewaaid. Op plaatsen waar het zand werd tegengehouden zijn duinen gevormd. Deze zijn nog terug te vinden in het landschap.

In de middeleeuwen is het gebied voor de eerste keer ontgonnen. Er ontstond toen een heidelandschap met vennen. De heide werd begraasd door schapen en afgeplagd voor de potstal.   .

Nu zijn het voornamelijk dennenbossen die in de jaren 20 en 30 van de 20e eeuw zijn aangeplant als mijnhout. Omdat dit hout kraakt voordat het breekt functioneerde het als alarmsysteem. Na het sluiten van de mijnen in de jaren 60 van de 20e eeuw is de exploitatie van de grove den gestopt en het onderhoud van de bossen afgenomen.

Het bosgebied kent veel eigenaren waaronder de Gemeente Peel en Maas. Dat er verschillende eigenaren zijn is te zien aan de verschillen in onderhoud en invulling. Her en der zijn de dennen vervangen door loofbomen en wordt het bosgebied onderbroken door landbouwgronden.

Een voorbeeld van een zandverstuiving is de Koeberg. Elk kind uit de buurt heeft er wel gespeeld. De Koeberg is lange tijd gebruikt om kleinschalig zand te derven. Dit werd bijvoorbeeld gebruikt om kinderzandbakken te vullen, maar ook in de bouw. Inmiddels is de Koeberg aangevuld met nieuw zand en voorzien van speeltoestellen.
Ander zandverstuivingen met naam zijn De zandzee, De Zeven Torendse Berg en de Varkensberg.

Een klein deel van het bos is in gebruik als recreatiegebied. De rest valt te beschouwen als rustgebied voor mens en dier.

De dennenbossen hebben veelal een onder begroeiing van varens en mossen. Alleen in de bermen komen sporadisch grassen en algemene wilde planten voor. Opvallend is heksenkruid.
In geschikte jaren komen er veel paddenstoelen voor.
Er verblijven veel spechten, mezen, vinken, winterkonink en uilen.

Het is een belangrijk foerageergebied zoogdieren als konijnen, dassen en reeën.

Samenvattend kun je stellen dat het hier op de eerste plaats gaat om een rustgebied voor mens en dier. Je kunt er uren verblijven zonder iemand te ontmoeten.

In 2008 werden er gecamoufleerde valkuilen ontdekt, op de wandelpaden, van 1,5m diep met metalen pinnen rechtop op de bodem. Er zijn hiervoor twee mannen aangehouden.